mecliste.org'dan

Merhaba,
 
Meclisin yasama ve denetim faaliyetlerini yalın bir dille aktardığımız mecliste.org bültenimizin Aralık sayısı yayında.

Bültenlerimizde, kabul edilen kanunların içeriğiyle ilgili doğru ve güvenilir bilgiyi yaygınlaştırırken Meclisin yasama, denetim ve temsil işlevlerinin yanı sıra Meclis gündemini de ele alıyoruz. 

Bu ay bültenimizde, kanun ve önergelere ilişkin sayısal veriler dikkat çekerken, İYİ Parti’nin siyasi yasaklara ilişkin verdiği kanun teklifiyle HDP Milletvekili Garo Paylan’ın en düşük emekli maaşının 8 bin TL’ye çıkarılmasını öngören kanun teklifi önemli başlıklarımız arasında. TBMM Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç’in Genel Kurul oturumunu ara vermeden 9 saat 44 dakika yöneterek rekor kırması ise ‘gündem dışı’ haberlerde. 

mecliste.org bültenimizi her ay sizinle buluşturmak bizim için önemli çünkü; Meclis çatısı altında gerçekleşen her türlü faaliyet hakkında doğru ve güvenilir bilgiye sahip olmamız, yasa yapım sürecinin her aşamasının herkesin katılımını sağlayacak şeffaflıkta olması demokrasinin gereği olduğu kadar milletin iradesinin temsilcisi olan Meclisin de daha etkin ve güçlü çalışabilmesinin gereği. Katılımcı ve şeffaf ve dolayısıyla daha etkin ve güçlü çalışan bir Meclis ise bu çatı altında gerçekleştirilen her türlü faaliyetin hepimiz tarafından sahiplenilmesi anlamına geliyor.

Bültenimizde yer alan; gündemdeki ‘Yasama Terimleri Sözlüğü’, Meclisin yasama ve denetim mekanizmalarını istatistiklerle irdelediğimiz ‘Sayılarla Meclis’, çıkan kanunları ve kamuoyunda ses getirmiş kanun tekliflerini derlediğimiz ‘Aralık’ta Yasama’ ve ‘Gündem Dışı’ başlıklarının detaylarını sizlere sunuyoruz.

mecliste.org

Yasama Terimleri Sözlüğü

Çerçeve Kanun: Kod kanunlara hüküm ya da madde ekleyen, bazı maddeleri yürürlükten kaldıran, bazı madde ya da hükümlerini değiştiren kanundur. Örneğin 'Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun' bir çerçeve kanundur.

Esas Komisyon: Nihai kararı veren ve raporu Genel Kurul görüşmelerinde esas olacak komisyondur. Kanun tekliflerinin Meclis Başkanlığınca komisyonlara havalesi sırasında hangi komisyonun esas komisyon olacağı belirlenir.

Genel Görüşme: Toplumu ve devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun Meclis Genel Kurulunda görüşülmesidir. Önemli toplumsal, siyasal, ekonomik sorunlar ve dış politika konuları üzerinde genel görüşme açılabilir. Genel görüşme açılması siyasi parti grupları veya en az 20 milletvekili tarafından yazılı bir önergeyle istenir. Genel görüşme sonucunda herhangi bir oylama yapılmaz, karar alınmaz.

Karma Komisyon: Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden oluşan, milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkerelerini karara bağlayan ve milletvekillerinin devamsızlığı durumunu inceleyen komisyon ile Dilekçe Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyelerinden oluşan ve kamu denetçilerini seçen, Kamu Başdenetçisi için üç adayı Genel Kurul'a sunan ve Kamu Denetçiliği Kurumu'nun her takvim yılı sonunda, yürüttüğü faaliyetleri ve önerilerini kapsayan raporunu inceleyerek Genel Kurul'a sunan komisyondur.

Kod Kanun: Belirli bir alanda yeni baştan düzenleme yapan kanunlardır. Örneğin Çevre Kanunu bir kod kanun, bu Kanun’da değişiklik öngören kanun ise çerçeve kanundur.

Meclis Araştırması Komisyonu: Meclisin belirli bir konuda bilgi edinmek üzere kendi içinden oluşturduğu özel bir komisyon marifetiyle gerçekleştirdiği bilgi edinme ve denetim çalışmasına verilen isimdir.

Torba Kanun: Zorunluluk olmadığı halde birden fazla kanunda değişiklik öngören kanundur. Birden fazla kanun maddesinde değişiklik yaptığı için adında "bazı kanunlarda değişiklik", "çeşitli kanunlarda değişiklik" gibi ifadelere yer verilir.

Uluslararası Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılan anlaşmadır. Anayasa'nın 90. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, TBMM’nin, bunların onaylanmasını kanunla uygun bulması gerekir (Any. m. 90).

Yazılı Soru Önergesi: Kısa, gerekçesiz ve kişisel görüş ileri sürülmeksizin; kişilik ve özel yaşama ilişkin konuları içermeyen, yazılı olarak cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara ilettikleri sorulardır.

Ek Bütçe: Genellikle olağanüstü nedenlere bağlı olarak merkezi yönetim bütçesinde öngörülenden yüksek harcama artışları ya da gelir azalışları sonucunda cumhurbaşkanınca hazırlanan ve Meclis tarafından onaylanan bütçe kanunudur.

Geçici Olarak Çıkarma: Meclis içtüzüğünün onüçüncü kısmında yer alan ve milletvekillerine verilen disiplin cezalarından üçüncüsüdür. Şu hallerde verilir:

• Aynı birleşim sırasında üç kere kınama cezasına uğramak;
• Bir ay içinde beş kere kınama cezası almak;
• Görüşmeler sırasında Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisine, Başkanına, Başkanlık Divanına, Başkanlık görevini yerine getiren Başkanvekiline, milletvekiline, Türk Milletinin tarihine ve ortak geçmişine, Anayasanın ilk dört maddesinde çerçevesi çizilen Anayasal düzene hakaret etmek ve sövmek, Türkiye Cumhuriyetinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü esasında Anayasada düzenlenen idari yapısına aykırı tanımlamalar yapmak;
• Görüşmeler sırasında halkı veya Devlet kuvvetlerini yahut kamu organ, kuruluş ve görevlilerini kanun dışı hareketlere, ayaklanmaya veya Anayasa hükümlerini bozmaya teşvik veya tahrik etmek;
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna ve komisyonlara silahlı olarak girmek;
• Meclis yapıları yahut eklentileri içinde yasak bir eylemde bulunmak;
• Fiili saldırıda bulunmak. 

 

Sayılarla Meclis: Yasama

Aralık ayında toplam 6 kanun geçti. Bu kanunların 3’ü uluslararası anlaşmaların onaylanmasına dair kanun, 1’i bütçe kanunu, 1’i kesin hesap kanunu, bir diğeri ise torba kanundu.

Geçen torba kanun, toplam 7 kanunun, 7 maddesinde değişikliğe sebep oldu.

Toplam 45 kanun teklifi verildi. Verilen tekliflerin 2’si AK Parti’ye, 24’ü Cumhuriyet Halk Partisi’ne, 8’i Halkların Demokratik Partisi’ne, 4’ü İYİ Parti’ye, 1’i Memleket Partisi’ne, 1’i Türkiye İşçi Partisi’ne aitti. Ayrıca TBMM Başkanı Mustafa Şentop tarafından 5 Uluslararası Anlaşmaların Onaylanmasına Dair Kanun teklifi verildi.

Bu ay 22 esas komisyon raporunu verdi. Bu raporların 20’si Dışişleri Komisyonu, 1’i Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu, bir diğeri de Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu tarafından verildi. 

Sayılarla Meclis: Denetim

Bu ay toplam 1527 yazılı soru önergesi verildi. Bu önergelerin 41’i cevaplandı, 26’sı süresi geçtikten sonra cevaplandı, 462’sinin cevaplanmadığı gelen kağıtlarda ilan edildi.

Toplam 2 Genel Görüşme Önergesi verildi. HDP tarafından, ‘Asgari ücret ile geçinen vatandaşların karşılaştığı sorunların tespit edilerek alınması gereken önlemler’ konusunda önerge verildi. CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ve 21 milletvekili tarafından verilen önerge ise ‘Şanlıurfa'nın Halfeti Belediyesine ait taşınmazların satılmasının neden olduğu kamu zararı’ konusunda idi.

Toplam 58 meclis araştırma önergesi verildi. Önergelerin 49’u gündemde ve 2’si gündeme girecek durumda. Tüm partiler tarafından, ‘6 yaşındaki bir kız çocuğunun 29 yaşındaki bir erkekle evlendirilerek istismar edildiği iddiasının araştırılması’ amacıyla verilen 7 önerge ise kabul edildi.

Aralık'ta Yasama

Aralık'ta Yasama

İYİ Partiden Siyasi Yasak Teklifi

İYİ Parti, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yönelik "hakaret" iddiasıyla verilen hapis ve siyasi yasak kararının ardından siyasi yasaklara ilişkin bir kanun teklifi verdi. Türk Ceza Kanununun 125, 130, 131 ve 299'uncu maddelerinde değişiklik öngören teklifle, "Cumhurbaşkanı'na hakaret suçu" da dahil olmak üzere hakaretten kaynaklanan siyasi yasağın önüne geçilmesi amaçlanıyor. 

Yapılan açıklamada, "Seçilmiş kişiler üzerinde yargı yolu ile vesayetin önüne geçilmesi, bu kişileri seçen iradenin gasp edilmemesi son derece önemlidir" denildi.

 

 

CHP’li Tanal’dan Hayvan Haklarına İlişkin Kanun Teklifi

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, sahipli ya da sahipsiz fark etmeksizin hayvanlara kötü muamelede bulunan, hayvanların ıstırap çekmesine neden olan kişilere verilecek hapis cezasının artırılması amacıyla Meclis Başkanlığına kanun teklifi sundu.

Tanal’ın hazırladığı kanun teklifinin gerekçesinde, ‘Sanayi Devriminin ardından toplumsal yaşamda insanların hayvanlarla olan bağının güçlendiğine, bu güçlenmenin hayvanları insanın gözünde eşya olmaktan çıkarıp hayat boyu bir yoldaş haline getirdiğine’ dikkat çekildi.

 

Paylan: En Düşük Emekli Maaşı 8 bin TL'ye Çıkarılsın

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, en düşük emekli maaşının 8 bin TL’ye çıkarılması için kanun teklifi verdi. Teklifin gerekçesinde, emeklilerin açlık sınırının altında ücret aldığı belirtilerek, “Meclis, en düşük emekli aylığı konusunda bir düzenleme yapmadan tatile çıkacağı için yeni yılda en düşük emekli aylığı 3 bin 500 TL olarak uygulanmaya devam edecektir" denildi.

 

Gündem Dışı

Meclis dünya rekoru kırdı, Rıza Özel - Hürriyet

Meclisteki bütçe görüşmeleri sırasında bir rekor kırıldı. Meclis Genel Kurulunu yöneten Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, ihtiyaç için bile ara vermeden oturumu 9 saat 44 dakika yönetti.

Meclisin bu performansı yeni “dünya rekoru” olarak tescillenecek. Saat 11.00’den oturumun kapandığı saate kadar Genel Kurulu aralıksız çalıştıran Bilgiç, 15 Aralık 2019’da Meclis Genel Kurulunu 8 saat 13 dakika aralıksız yöneten CHP’li Meclis Başkanvekili Levent Gök’ün rekorunu elinden aldı. Oturumun ardından AK Partili milletvekilleri, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile hatıra fotoğrafı çektirdi.

Haberin Kaynağı:  https://www.hurriyet.com.tr/gundem/meclis-dunya-rekoru-kirdi-42188416

Meclise 175 araç yeterli gelmedi, Hüseyin Şimşek - BirGün

TBMM, envanterinde bulunan araçlar için genişletilmiş kasko ihalesi düzenliyor. 175 araçtan oluşan filonun değeri 100 milyon TL. Mevcut araçlarla yetinmeyen Meclis, 27 araç kiralamak için yeni bir ihaleye çıkacak.

İhale dokümanına göre 100 milyon TL’lik araçların en pahalısı, 6 milyon 59 TL değere sahip özel amaçlı ve zırhlı araç. Aracın sadece zırh bedeli, 1 milyon 500 bin TL olarak belirlendi. Bu aracı, 3 milyon 200 bin TL, 3 milyon 40 bin TL ve 2 milyon 745 bin TL’lik araçlar izliyor. TBMM’nin hazırladığı ihale dokümanını göre, Meclisin en eski aracı 1993 model. 2022 yılına ait son model üç araç da envanterde yer alıyor. Bu araçların ikisinin değeri 3 milyon 200 bin TL, birinin değeri ise 561 bin 700 TL olarak kayıtlarda yer alıyor. Geçen sene açılan kasko ihalesini, Şenel Kardeşler Sigorta Şirketi kazanmıştı.

Haberin Kaynağı: https://www.birgun.net/haber/meclis-e-175-arac-yeterli-gelmedi-412979