6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından tam 1 yıl geçti. Afetlerin önlenmesinde yasamanın işlevini sorgularken, TBMM’nin bu sürede deprem özelindeki faaliyetlerine bakmakta fayda var.

Sayısal verilere bakıldığında; TBMM Genel Kurulu, 6 Şubat depremlerinin ardından 1 yıllık sürede; 27. Yasama Dönemi’nde 28 adet, 28. Yasama Dönemi’nde ise bugüne kadar 76 olmak üzere toplamda 104 adet birleşim gerçekleştirdi.

Muhalefet Gündeme Alınmadı

6 Şubat 2023 tarihinden itibaren günümüze kadar ‘deprem’ özelinde toplam 51 kanun teklifi verildi. Bu tekliflerin 25’i CHP, 9’u İYİ Parti, 8’i HDP/DEM Parti, 3’ü Memleket Partisi, 2’si DEVA ve 1’i de CHP, İYİ Parti, DEVA, Saadet Partisi ve Demokrat Parti tarafından ortak imzayla verildi. Bu kanun tekliflerinin hiçbiri Genel Kurul gündemine alınmazken, AK Parti tarafından verilen 3 kanun teklifinin 3’ü de kanunlaştı. Kanunlaşan teklifler:

• 30 Mart 2023’te kabul edilen ‘İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’
• 7 Kasım 2023’te kabul edilen Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi
• 14 Temmuz 2023’te kabul edilen ‘6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdasi İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’

Yazılı Soru Önergeleri

Yine bu sürede, Meclis’e ‘deprem’ konulu 1386 adet yazılı soru önergesi verildi. Bu önergelerin 848 tanesi cevaplanmadı, 283’ü ise süresi geçtikten sonra cevaplandı.

Deprem Araştırma Komisyonu Raporu Dağıtılamadı

Geçtiğimiz bir yıl içinde ‘deprem’ özelinde toplamda 150 Meclis araştırma önergesi verildi. Bu önergelerin 26’sı birleştirilerek kabul edildi ve 2 Mart 2023 tarihinde ‘Kahramanmaraş Merkezli Depremlerin Sonuçlarının Tüm Yönleriyle Araştırılması, Depreme Dirençli Yapı Stokunun Oluşturulması ve Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Etkinliğinin Artırılması İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla’ bir araştırma komisyonu kuruldu. Kurulan bu komisyon 3 ay süreyle çalıştı ancak raporu dağıtılamadığı için hükümsüz.

Geri kalan 124 komisyon önergesinin 75’i de yasama dönemi bittiği için hükümsüz sayıldı. ‘Depremde kaybolan insanlar ve refakatsiz kalan çocukların sorunlarıyla ilgili verilen önergeler’ başta olmak üzere, ‘gündemde’ olarak görünen 47 Meclis araştırma önergesinin büyük bir kısmının ise Genel Kurul gündemine alınması AK Parti ve MHP oylarıyla reddedildi.