TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yeni bir madde ihdas edilerek kabul edilen ‘Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 655 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ TMSF ile ilgili 13 maddesiyle dikkat çekiyor.
Buna göre resmi kuruluşlar, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlara ait olanlar dışındaki tüm ticari mevduat ve katılım fonu, TMSF tarafından sigorta edilecek. AK Parti’nin önergesiyle ihdas edilen geçici 2. Maddeye göre, At Yarışları Hakkındaki Kanun ve Milli Piyango Hakkında Kanun Hükmündeki Kararnameyle 49 yıllığına Türkiye Varlık Fonuna devredilen lisanslarla ilgili olarak ortaya çıkan kamu payı, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren anılan sürenin sonuna kadar Türkiye Varlık Fonu ya da Türkiye Varlık Fonu tarafından kurulacak şirket tarafından gelir kaydedilecek.
TBMM Genel Kurulu takvimine alınan ‘torba düzenleme’
AK Parti Denizli Milletvekili Nilgün Ök ve milletvekillerinin imzasını taşıyan ‘Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 655 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ Teklifi, Meclis Genel Kurulu’nda önümüzdeki haftalarda görüşülmesi bekleniyor. Torba tekliften bazı maddeler şöyle:
- Bilançolarında yer alan yabancı paralarını, bu yılın sonuna kadar dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirerek en az 3 ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendiren şirketlerin, vade sonunda elde ettiği faiz ve kar payları ile diğer kazançlarından kurumlar vergisi alınmayacak.
- Resmi kuruluşlar, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlara ait olanlar dışındaki tüm ticari mevduat ve katılım fonu, TMSF tarafından sigorta edilecek.
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca yapımı tamamlanarak büyükşehir belediyelerine devredilen metro projeleri için merkezi yönetim bütçesinden harcanan tutarlar, belediyelerin genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılacak paylarının azami yüzde 5'i oranında tahsil edilecek.
Teklifin görüşmeleri sırasında AK Parti'nin maddeler üzerinde verdiği değişiklik önergeleri kabul edilirken, teklife yeni bir madde eklendi. Eklenen maddeye göre:
- At Yarışları Hakkındaki Kanun ve Milli Piyango Hakkında Kanun Hükmündeki Kararnameyle 49 yıllığına Türkiye Varlık Fonuna devredilen lisanslarla ilgili olarak ortaya çıkan kamu payı, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren anılan sürenin sonuna kadar Türkiye Varlık Fonu ya da Türkiye Varlık Fonu tarafından kurulacak şirket tarafından gelir kaydedilecek.
Teklif, ticari mevduatların sigorta kapsamına alınmasına ilişkin hükümler de içeriyor. Bu hükümlere göre:
- Mevduat ve katılım fonunun sigortalanmasındaki kapsam genişletiliyor. Mevcut düzenlemede sadece gerçek kişilere ait ticari işlemlere konu olmayan mevduat ve katılım fonu tutarları sigorta kapsamında iken, yapılan değişiklikle resmi kuruluşlar, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlara ait olanlar dışındaki tüm ticari mevduat ve katılım fonlarının da sigorta kapsamına alınıyor.
Teklifte Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu teşkilat yapılanmasıyla ilgili düzenlemeler de ayrıca yer alıyor. Bu düzenlemelerle:
- Fon Başkan Yardımcısı sayısı 2'den 3'e, Daire Başkanlığı sayısının 10'dan 12'ye, Müdürlük sayısının da 4'ten 6'ya çıkarılması öngörülüyor.
İflas eden ve tasfiyesi fon eliyle yürütülen bankalarda tasfiye bakiyesi kalması halinde, bu tutarın cezai ve hukuki sorumluluğu bulunanlara ödenmemesi yönünde düzenleme yapılıyor. Düzenlemeyle:
- Tasfiye bakiyesi, bankaya zarar veren, bankanın iflasına neden olan, hukuki engeli bulunan ve millî güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen yapı ve oluşumlarla ilişkisi olan, terör örgütleriyle ilişkisi olan ya da bunlarla irtibatı nedeniyle cezalandırılmasına karar verilenlerden ve bu nedenle hakkında müsadere kararı verilmiş olanlara tasfiye bakiyesi dağıtılmayarak, bunlara düşen tasfiye bakiyesi paylarının hazineye aktarılmasına imkân tanınıyor.
- Bankacılık sistemindeki toplam mevduat içerisinde Türk lirasının payını artırarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla dövizlerini Türk lirasına ve mevduat katılma hesaplarına dönüştüren kurumlara belli şartlar dahilinde vergi istisnası sağlanıyor.
- Kurumlar vergisi mükelleflerinin 31/3/2022 yani 31 Mart 2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar en az üç ay vadeli TL mevduat veya katılım hesabına yatırmaları halinde Türk lirası vadeli mevduat hesabından vade sonu elde edilecek faiz ve kar payını kurumlar vergisinden muaf tutuluyor.
Hakkında iflas kararı verilmeyen veya iradi tasfiyeye giren kredi kuruluşunun tasfiyesinde ise İcra ve İflas Kanunu'nda düzenlenen adi ve rehinli alacakların sıralaması geçerli olacak.
Teklifle, sigorta kapsamı dışında kalan mevduat ve katılım fonları da belirleniyor. Bu kapsamda:
- İlgili kredi kuruluşunun hakim ortakları ya da nitelikli pay sahiplerine, bunların kontrolünde bulunan tüzel kişilere, gerçek kişi hakim ortakların ana, baba, eş ve velayet altındaki çocuklarına ait mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar; ilgili kredi kuruluşunun yönetim veya müdürler kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ve yardımcıları ile bunların tek başına veya birlikte kontrol ettiği tüzel kişiler ve ortaklıklar ile ana, baba, eş ve velayet altındaki çocuklarına ait mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar; Fon Kurulu tarafından BDDK görüşü alınmak suretiyle belirlenen diğer mevduat, katılım fonu ve hesaplar sigortaya tabi olmayacak.
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) kayyum olarak atandığı şirketlerin, şirket varlıklarını veya mal varlığı değerlerini kısmen veya tamamen satabilecek ya da feshiyle tasfiyesine karar verebilecek.
- Kayyumların yetkileri TMSF'ye devredilen veya TMSF'nin kayyum olarak atandığı şirketlerde, şirketin ortaklarının şirkette sahip olduğu pay oranında yeni kurulacak şirketlerde pay sahibi olmaları koşuluyla şirket yönetim organının önerisi ve Fon Kurulu kararıyla yeni şirket kurulmasına karar verilebilecek. Bu halde şirket ortaklarının yeni şirket kurulmasına ilişkin izin ve muvafakati aranmayacak.
- Kurulacak şirketin sermayesi kayyumların yetkileri TMSF'ye devredilen ya da TMSF'nin kayyum olarak atandığı şirket tarafından ayni veya nakdi olarak karşılanacak. Yeni şirket kuruluşuna ilişkin hususlar şirketlerin yönetim organlarınca hazırlanacak ve Fon Kurulunun onayına sunulacak. Fon Kurulu kararıyla kuruluş gerçekleşecek ve tescile tabi tüm hususlar her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olmak üzere ilgili ticaret sicilinde resen tescil ve ilan olunacak.
- Düzenleme uyarınca gerçekleştirilecek kuruluş işlemleri ilgili mevzuata tabi olmaksızın uygulanacak. Yeni kurulan şirkette kayyımlık yetkisi bir mahkeme veya hakim kararına gerek olmaksızın Fona devredilmiş sayılacak.
- TMSF'nin kayyımlık görevini yürüttüğü şirketlerin genel kurullarının yetkileri, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi olunmaksızın TMSF tarafından kullanılabilecek. Bu kapsamda bir şirketin bölünmesine karar verilmesi halinde Fon, bölünme yolu ile kurulan bu şirkete kayyum atanacak.